Δεν είμαι οινολόγος. Δεν έχω καμία τεχνική κατάρτιση πάνω στην αμπελουργία και την οινοποίηση ή όπως αλλιώς τα λένε όλα αυτά τα παράξενα.
Έχω μια ιστορία όμως να σας πω. Αν και γεννήθηκα μέσα στο εμπόριο του κρασιού, για μένα υπήρχε κάτι το αποτρεπτικό στην όλη υπόθεση. Από τη μια μεριά ήταν τα κρασιά χαμηλής ποιότητας, που κυκλοφορούσαν στις English breakfast ταβέρνες της δεκαετίας του ’80, κι από την άλλη τα φοβερά και τρομερά κρασιά, ονόματα δεν λέμε, που αγόραζε όλος ο υπόκοσμος του ανατολικού μπλοκ στα πολυτελή ξενοδοχεία εκείνη την εποχή. Κανένα από τα δύο δε με συγκινούσε κι αν για την πρώτη κατηγορία είναι λογικό, για τη δεύτερη, για την οποία πλήρωναν αδρά οι όψιμοι φραγκάτοι, νόμιζα ότι έπινα αρωματισμένη υγρή μελάσα. Οπότε υποχωρούσα άτακτα στη ρακή που εμπιστευόμουν ή στο οξειδωμένο κρασί του παππού μου από Λιάτικα φυτεμένα πάνω στα βουνά που σου έκαιγε ευχάριστα (;;;) τον λαιμό.
Κάποια χρόνια μετά κι αφού το είχα πάρει απόφαση ότι όλο το πράγμα είναι μια μεγάλη μασκαράτα κι ότι το κρασί είναι γενικά μια υπερεκτιμημένη υπόθεση προσπαθούσα μηρυκάζοντας -το τροπάριο των sommeliers της εποχής- να εντοπίσω τις αδιόρατες διαφορές ανάμεσα στο μαύρο και το κόκκινο φρούτο κάτω από τόνους ξύλου, αλκοόλης, ζυμών, του σκύλου που χάσαμε και γενικά μιας πληθωρικής επέμβασης που είχε ως αποτέλεσμα στο ποτήρι μια Kim Kardashian με ενίσχυση πλαστικού από τον γαλαξία της Ανδρομέδας. Μόλις τελείωνε το μαρτύριο έτρεχα στο καφενείο να πιω καμιά ρακή (χύμα,mind you) να καθαρίσει ο λαιμός μου.
Τότε ήταν που έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλίο. Ένα ΤΡΟΜΕΡΟ βιβλίο που το έγραψε ένας εξίσου τρομερός τύπος. Ήταν το “Adventures on the Wine Route” του Kermit Lynch. Στα χρόνια που ακολούθησαν θα ανακάλυπτα ότι κοσμούσε τα μυαλά πολλών σημαντικών ανθρώπων του κρασιού που στην πορεία γνώρισα. Μέσα από τις λογοτεχνικές περιγραφές του συνειδητοποίησα ότι τόσο καιρό δεν είχα πιει αληθινό κρασί αλλά το ισοδύναμο από b-movies τελευταίας διαλογής που δεν κρατάνε το ενδιαφέρον στυλίτη σε δεκαετή όρκο σιωπής.
"There were no more tears to be gotten out of me – only a dry, choked heaving, an aftermath of hiccups and scorched, airless breaths. Presently I grew still, almost tranquil, and bit by bit a sense of calm spread through me, radiating out among my muscles and oozing toward the tips of my fingers and toes. There were no more thoughts in my head, no more feelings in my heart. I was weightless inside my own body, floating on a placid wave of nothingness, utterly detached and indifferent to the world around me. And that’s when I did it for the first time – without warning. Without the least notion that it was about to happen. Very slowly, I felt my body rise off the floor."
Mr Vertigo by Paul Auster
Με το βιβλίο αυτό στα χέρια (που έγινε η 2η κολόνα του Mr Vertigo μιας και η 1η ήταν το ομώνυμο του Paul Auster) πήρα το δισάκι μου σαν τον Γιάννη τον Σκαρίμπα και βγήκα στους σκονισμένους δρόμους. Δοκίμασα στα ξένα πρώτη φορά κρασιά σαν αυτά στο βιβλίο. Πολλά από τα κρασιά στο βιβλίο ήταν πια ξεπερασμένα, sort of speak, αλλά η μέθοδος και η φόρμα του Kermit δούλευε ακόμα. Εμπιστέψου το ένστικτό σου. Μην δέχεσαι άκριτα αυτό που σου λέει κάποιος που δεν εμπιστεύεσαι. Το στόμα σου είναι το καλύτερο κριτήριο. Η απόλαυση δεν δέχεται συμβιβασμούς. Όπως απολαμβάνεις ένα βιβλίο, μια μουσική, μια παρέα, ένα φαγητό πρέπει να απολαμβάνεις και το κρασί. Θα κάνεις και “λάθη”. Το μυαλό μας θέλει χρόνο για να συντονιστεί με το πρωτότυπο και το αυθεντικό. Δεν υπάρχουν αυθεντίες πουθενά. Η αντίληψη αλλάζει, εμείς αλλάζουμε, τα κρασιά αλλάζουν. Και αυτό τα κάνει μαγικά.
Ορίστε. Το είπα.
Τα κρασιά είναι μαγικά. Ο κόσμος μας είναι μαγικός. Αρκεί να τον δεχτείς για αυτό που είναι.
“Wine is, above all, about pleasure. Those who make it ponderous make it dull...If you keep an open mind and take each wine on its own terms, there is a world of magic to discover.”
Adventures on the Wine Route, Kermit Lynch
Κι αν με ρωτήσει κανείς τεχνικός τί σόι είναι αυτά τα κρασιά μπορώ να σας πω μερικά ψευτοκόλπα που έχω εγώ για να τα υποψιάζεστε. Αλλά όλες οι συνταγές του κόσμου δεν μπορούν να αντικαταστήσουν ότι πρέπει ο καθένας να έχει την δική του αντίληψη. Αυτά λοιπόν τα αληθινά κρασιά δεν έχουν ζύμες, δεν φιλτράρονται, δεν έχουν πρόσθετα, δεν έχουν υπερβολικό ξύλο, δεν μασκαρεύονται με κάθε τρόπο. Δεν έχουν υπερβολικά θειώδη για να αντέχουν σε άθλιες συνθήκες συντήρησης. Όλα αυτά όμως όπως έμαθα μετά δεν έχουν τόση σημασία όσο το σταφύλι που φτιάχνει το κρασί. Δεν βάζω κανόνες στον εαυτό μου. Σε κάποιο σημείο του χρόνου έλεγα ότι αν μια στο εκατομμύριο καταφέρεις με τεχνητά μέλη να φτιάξεις ένα σούπερ σέξι θηλυκό Φρανκενστάιν να κάνεις παρέα ποιος είμαι εγώ που θα σε κατηγορήσω. Μέχρι που ανακάλυψα το Round up aka Γλυφοσάτη και όλα τα υπόλοιπα φυτοφάρμακα και λιπάσματα καθώς και τις συνέπειες τους.
Επομένως από αυτό το σημείο και μετά ήταν πια θέμα επιλογής κι όχι μόνο απόλαυσης.
Αν το κίνημα των φυσικών κρασιών που είναι της μόδας είναι κάτι φοβερό να σας προλάβω και να σας πω ότι δεν είναι. Πολλά από αυτά δεν είναι καν τεχνικά άρτια κρασιά. Πολλοί τρέχουν να χωθούν μέσα στην φάση μπας και πουλήσουν καμιά φιάλη στους wine hipster της εποχής μας. Για μένα αργά ή γρήγορα θα ανακατευτεί τόσο πολύ το γλυκό που θα χάσει η μάνα το παιδί. Και μπορεί σαν κίνημα να εμφανίστηκε πρόσφατα αλλά το να φτιάχνεις κρασί χωρίς πρόσθετα από “καθαρά” σταφύλια υπάρχει κάτι χιλιάδες χρόνια.
Αυτό δεν αλλάζει τη βασική αρχή. Αν εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου και την απόλαυση που σου προκαλεί αυτό που πίνεις θα την βρεις την άκρη. Αρκεί να εμπιστευτείς τους ανθρώπους που φτιάχνουν αυτά τα κρασιά με πάθος. Που σου μιλάνε με πάθος. Όπου κι αν είναι. Εγώ εμπιστεύτηκα τον Kermit κάτι χρόνια πριν.
Γιάννης Σιγανός